Dünyada 21. yüzyılın sonuna büyüklüğünde 3 1000 gönül bulunmayan olur
Dünya üzerinde şu zihin konuşulan 7 binin üzerindeki dilden yaklaşık 3 bini, 21 . yüzyılın sonuna büyüklüğünde bulunmayan husul tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor . "Uluslararası Anadil Günü", Bangladeş'in girişimiyle 1999'da UNESCO Genel Konferansı'nda onaylandı dahi 2000 yılından yerde yana belirsizlik sıfatı yıl 21 Şubat günü kutlanıyor . UNESCO verilerine göre, şu anda dünya üzerinde 7 binin üzerinde gönül konuşulurken, bunların 6 1000 700'ünü mahallî halkların dil atlası oluşturuyor dahi bunlar "dünya üzerinde genişlik çok gözdağı altında olan" dil atlası oluşturuyor . 2019'da kutlanan BM Uluslararası Yerli Diller Yılı kapsamında onaylama edilen değişmeyen tasarısı uyarınca UNESCO, devletlere otokton dillerin korunması için sinemada dahi mekanizmalar kurularak çağırısında bulunuyor . UNESCO'ya göre, otokton popülasyon, ülkenin nüfusunun küçük tek kısmını oluştursa birlikte yerde toplumlar, kültürel dahi dilsel çeşitliliğin genişlik büyük bölümü . Dillerin bulunmayan olması şayet arka dönülemez tek şekilde kozmopolitliğin dahi insanlığın şerik mirasının bulunmayan olması anlamına gelebilir . BM'ye göre, gönül çeşitliliğinin bulunmayan olması, dirimsel hayattan kültürel hayata büyüklüğünde birçok şeyi etkiliyor . UNESCO Dünya Tehlike Altındaki Diller AtlasıUNESCO Dünya Tehlike Altındaki Diller Atlası'na göre, 1950'den yerde yana hiç şahıs tarafından konuşulmayan diller, "yok olmuş" lisânları namına onaylama ediliyor . En geç konuşanların dede/nene olmuş kişiler bilinen bile henüz yaşlı kişiler çoban dahi çok bile sık konuşulmayan diller, "kritik derecede tehlike" altında namına nitelendiriliyor . Yine yerde yaş gruplarınca konuşulan yalnız istikbal nesillere aktarılmayan diller, "şiddetli derecede gözdağı altında" şeklinde nitelendiriliyor . Çocuklar tarafından artık anne gönül namına konuşulmayan diller, "kesinlikle gözdağı altında" namına nitelendirilirken, çocuklarca konuşulan amma belirsizlik sıfatı bu konuşulmayan lisânları dahi "savunmasız" kategorisine alınıyor . Bir birim "güvenli" namına nitelendirilmesi için tüm nesillerce dahi gönül üzerinde rastgele tek kısıtlama olmadan konuşulması gerekiyor . Bu sınıflandırmaya göre, bugüne büyüklüğünde konuşulan dillerin yüzde 4'ü "yok olmuş" namına atfediliyor . Bugün konuşulan dillerin yüzde 10'u "kritik derecede muhatara altında", yüzde 9'u "şiddetli derecede muhatara altında", yüzde 11'i "kesinlikle gözdağı altında", yüzde 10'u "savunmasız" namına sınıflandırılıyor . UNESCO, yerde dillerin yerde yüzyılın sonuna büyüklüğünde bulunmayan olabileceği endişesi taşıyor . .
0 Yorum