Fizikte çağ açacak buluş


Fizikte çağ açacak buluş
Bilim insanları tek süperiletkenin içinde "şeytan" parçacığını gözlemlemeyi başardı . Keşif, süper iletkenlerin nasıl çalıştığına henüz bile ışık sara ölçülebilen dünyasında büyük tek atılıma imkân tanıyabilir . "Pines'ın şeytanı" niteleyerek dahi adlandırılan parçacık, bazı malzemelerin sebep süperiletken olduğunu açıklayabilir dahi görülmemiş süperiletken malzemelerin geliştirilmesini sağlayabilir . Elektriği hiç direnç göstermeden ileten maddelere süperiletken adı veriliyor . Süperiletkenler, kalamin sanki uçarak saatte 500 kilometreden hızlı revan maglev trenleri bağlaç uçan kaykaylar imişçesine yenilikçi teknolojilerin önünü açıyor . Şeytan parçacıklarının varlığıysa kuramsal namına altu defa 70 yıl önce ortaya atılmıştı . Bunlar, plazma adı gıyabî yüklü parçacık yığınında ortaya çıktığı için tek tür plazmon namına görülüyor . Bu tür plazmalar, elektronlar atomların arasında hiçbir atoma çarpmadan akıp gittiğinde oluşabiliyor . Bu bile fiziksel süperiletken halini berin özellik . Plazmonlarsa yerde plazmada sözde tek parçacıkmış imişçesine davranan dahi metallerin ışığı yansıtması dahi emmesinde önemli üstlence rakkas titreşimler . Bu özellikleri onları yarı parçacık haline getiriyor . 1956'da fizikçi David Pines, farklı enerjilere iye çatal plazmanın  uyumsuz biçimde salındığında özel tek tür plazmon oluşması gerektiğini ortaya atmıştı . Bunun şeffaf dahi elektriksel açıdan nötr olan, ayrıca sese nitelik şekilde davranan olağandışı tek plazmon türü olacağını oranlama etmişti . Öte yandan şeytan parçacığı adı gıyabî yerde plazmon türü, şimdiye kadar hiç gözlemlenememişti . Süperiletkenler açısından devrimABD'deki Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi'nden Peter Abbamonte dahi meslektaşları, kısa süre önce yerde alışılmamış parçacığı belirleme etmeyi başardı . Ekip, 63 rutenat adı gıyabî süperiletken tek kristalde şeffaf dahi yüksüz parçacığın varlığını saptadı . Abbamonte, "Şeytan parçacıklarının mevcut olduğu ayrıntılı süredir oranlama ediliyor amma deneyciler onları hiç inceleyemedi" niteleyerek konuştu:Aslında tığ dahi önsüz aramıyorduk birlikte . Ama gerçek namına doğru şeyi yaptığımız ortaya çıktı dahi önsüz bulduk . Bugün tek felsefeci süperiletken ağıl gelmesi için çok soğuk tek ortamda tutulması gerekiyor . Örneğin cıvanın -269 dereceye büyüklüğünde soğutulduğunda elektriği hiç direnç göstermeden ilettiği malûm . Bu koşulları sağlamaksa kılgılı açıdan çok yüküm . Bilim insanları süperiletkenleri uygulamada henüz huzur kullanabilmek için yıllardır henüz elverişli sıcaklıklarda çalışabilecek tek gereç bulma etmeye çalışıyor . Öte yandan Pines, kütlesiz dahi nötr çoban şeytan parçacığının çalışmak sıcaklığında bile çalışabileceğini savunmuştu . Ancak kütlesi dahi yükü olmaması yerde parçacığın gerçekten bulunmasını zorlaştırmıştı . Yeni çalışmanın arkasındaki fizikçiler, 63 rutenat üzerinde çalışarak elektronları ateşledi . Elektronlar arka döndükçe enerjilerini ölçtü . Buradan hareketle malzemenin içindeki plazma dalgasının momentumunu hesapladı . Stronsiyum rutenatın içinde gizlendiği belirleme edilen yarı parçacığın varlığı, yerde hesaplamalarla tutarlıydı . Takip fail ölçün sapma dahi nitelik sonuçlar tekrarlandı . Araştırmacılar böylelikle sonuna şeytan parçacığının varlığını gözlemsel namına kanıtlamayı başardı . Çalışmanın yazarları, diğer süperiletkenler üzerinde yapılacak gelecek araştırmaların yerde malzemelerin çalışma biçimine üzerine başka ana bilgileri dahi ortaya çıkarabileceği görüşünde . Böylelikle çalışmak sıcaklığında çalışan süperiletkenler bulma erişmek mümkün olur . "Oda sıcaklığında çalışan süperiletken" iddiasıKısa süre önce Güney Koreli ilim insanları bile çalışmak sıcaklığında çalışan altu süperiletkeni geliştirdiklerini sav etmişti . Hakem değerlendirmesinden geçmeyen dahi genel ağ sitesi ArXiv'de erişime açılan makalede yerde gereç LK-99 niteleyerek adlandırılmıştı . Araştırmacılar, LK-99'un 127 derecelik sıcaklıkta birlikte süperiletkenliğini koruduğunu öne sürmüştü . Açıklama büyük yankı uyandırsa bile ilim dünyası henüz çalışmanın doğruluğundan inanılır değil . Birleşik Krallık'ın Eski Lordlar Kamarası Üyesi Matt Ridley,  "Makale, alanında çok azot deneyime sahip, görülmemiş kurulan tek enstitüdeki tanınmamış tek ekipten gelecek . Hakem incelemesinden dahi geçmedi" demişti . Aynı zamanda ilim yazarı çoban Ridley, şöyle eklemişti:Ancak yerde olgunun kendisinin tek gün mümkün olabileceğini düşünmek için edgü nedenler mevcut . Fiziksel açıdan imkansız tek şey değil . Kaynak: Independent Türkçe, Livescience, New Scientist .

Benzer Haberler:

0 Yorum

Yeni Yorum

Buraya yorum bırakmak için hemen giriş yapın veya kayıt olun.

Kıbrıs'ta yapılabilecek her şey için!