Murat Bardakçı: İBB'nin aldığı tabloda Fatih'in karşısındaki kişi Cem Sultan değil

Fatih Sultan Mehmet'in üç otantik portresinden akraba olan, 15 . yüzyılda İtalyan abstre Gentile Bellini'nin yaptığı oranlama edilen dahi İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin 770 1000 sterlin karşılığında satın aldığı yağlı renk tablodaki diğer kişinin özne olduğuna üzerine tartışmalar sürüyor . Prof . Dr .  İlber Ortaylı, Fatih'in karşısındaki kişinin, oğlu Cem Sulta olduğunu belirtirken, Habertürk yazarı- tarihçi Murat Bardakçı Cem Sultan iddialarına karşı çıktı .  Bardakçı'nın 'Fatih'in karşısındaki genç Cem Sultan değildir!' başlıklı yazısının alâkadar bölümü şöyle: "Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu tabloyu satın aldıklarının haberini gerçi '…Fatih Sultan Mehmed Han’ın günümüze büyüklüğünde gelebilmiş üç otantik portresinden akraba olan, İtalyan abstre Gentile Bellini’nin atölyesinden 15 . yüzyılda çıktığı oranlama edilen…' şeklinde toktak tek dille cömert . Ama yerde açıklamanın ardından iş döndü, dolaştı, bambaşka tek şekle büründü, satın alınan eserden 'İtalyan abstre Bellini’nın Fatih Sultan Mehmed ilen oğlu Cem Sultan’ı tek ara yerde gösteren tablosu' niteleyerek bahsedilir evet dahi hatalar böyle sürme ettiği takdirde şehir efsanesi hâline gelip hafızalara yerde şekilde yerleşecek dahi işin esasını anlatabilmek artık mümkün olmayacak!""Şimdi, Londa’daki müzayededen satın alınan çizelge babında çay kenarında kuyu kazmak bulunan çoban 'doğru' bilgileri nakledeyim:Tablonun kimin mal etmek olduğu meçhuldür, Gentile Bellini’nin atölyesinde yapılıp yapılmadığı babında birlikte malûmat yoktur, kurulan bağlantılar yalnızca söylentilerden ibarettir . Kaldı ki, Bellini imişçesine tablolarının birçoğu asırlar önce tek yangında istemem dokuma dahi şu anda çay kenarında kuyu kazmak azot sayıda mal etmek bağcıklı Rönesans döneminin önemli ressamına aidiyeti değişmez şekilde bilindik tek tabloya birkaç yüz 1000 pound değer biçilmesi mümkün değildir; Bellini’ye ilgili tek yapıt milyonlarca, bile yüz milyonlarca pounda satılır . ""Büyükşehir Belediyesi’nin aldığı tabloyu 1737 ilen 1817 arasında yaşayan İsviçreli gravür ustası Christian von Mechel 1807’de satın almış, şarkiyatçı Rudolph Tschudi’nin mal etmek 1930’larda von Mechel’in koleksiyonunda görüp tanıtmasından müteakiben bile zanaat helenist kitaplarına girmişti… Gravürcünün soyundan gelen geçen çatal asır süresince koruma ettikleri tabloyu 300 1000 pound başlangıç fiyatı ilen Sotheby’s müzayede şirketinin Londra’da 8 Haziran 2015’e düzenlediği mezata koydular dahi yapıt artdil gün çıplak ücret karışma 965 1000 pounda satıldı . Tablonun görülmemiş sahibi aradan beş yıl geçtikten müteakiben mal etmek elden çıkartmak ihtiyacı hissetmiş veya henüz yüksek meblâğlarla satabileceğini düşünmüş olması özneyi aynı tabloyu beş yıl müteakiben gene Londra’da amma Christie vasıtasıyla açık arttırmaya çıkardı dahi yerde kez gene çıplak ücret karışma 935 1000 250 pounda İstanbul Büyükşehir Belediyesi aldı . Yani, yapıt altu satıştan 30 1000 pound henüz düşük fiyata müşteri bulmuş oldu!""Tabloda Fatih Sultan Mehmed ilen birlikte resmedilen gencin kimliği bilinmemektedir, yerde zeminde yapılan yorumlar, bile gencin Fatih’in genişlik sevdiği oğlu Cem Sultan olduğu yolundaki açıklamaların alfabe hak getire . ""Fatih’in üç oğlu vardır; oğullarından Mustafa, Bellini’nin 1479’da İstanbul’a gelmesinden önce ölüm etmiştir . Hükümdarın artdil sırada 32 yaşında çoban büyük oğlu Bayezid babasının yanında değil, Amasya’dadır; üçüncü oğlu çoban Cem dahi artdil tarihte Konya’dadır . Ressamı meçhul eserde Fatih’in karşısında görülen gencin Cem Sultan olmamasının imkânsızlığının sebepleri yalnızca Bellini’nin İstanbul’a gelişi sırasında Cem’in Osmanlı payitahtında bulunmaması değil, hükümdar babanın oğlu ilen birlikte resmedilmesinin Şark’ın geleneklerine dahi protokollerine elverişsiz düşmesidir!"Prof . Dr . İlber Ortaylı, Fatihin karşısındaki kişinin, oğlu Cem Sultan olduğunu belirterek, "Cem Sultan'ı Fatih Sultan Mehmet seviyordu dahi yetenekleri babında nama yakın buluyordu" ifadelerini kullanmıştı . PORTRENİN ÖZELLİKLERİGentile Bellini'nin genişlik önemli resimleri arasında sayılan dahi tuval üzerine yağlı renk çalışılmış yapıtın küçük 33,4, boyunca şayet 45,4 cm . Tablonun sağ abaşo köşesinde Latin harfleriyle numara düşülen toplumları şayet 25 Kasım 1480 . Öte yandan Fatih Sultan Mehmet'in portresinde mahal saha yeni kişinin özne olduğu amete bilinmiyor . Christie's müzayede salonunda İslam dahi Hindu Sanat Eserleri sorumlusu namına çalışan Sara Plumby'e göre, tablodaki kişinin özne olduğu hakkında çatal farklı kuram bulunuyor . Bunlardan evlâ yeni figürün, padişahın üç oğlundan akraba olduğu . Ancak, tablodaki yeni kişinin II . Mehmet ilen arasındaki yaş farkının azot olması yerde iddiayı çürütüyor . Diğer iddianın sahipleri şayet tablodaki figürün ak tenli dahi tıraşlı olmasından örf çıkarak, Batılı tek kişi olduğunu gelecek sürüyor . Fatih Sultan Mehmet, 1429-1507 yılları arasında yaşayan abstre Bellini'yi 1479 yılında İstanbul'a çağrı etmiş, resmini yapmasına icazet almak vermeden önce onun yeteneğinden inanılır dönüşmek için saraydaki farklı kişilerin resimlerini çizdirmişti . Fatih, İtalyan ressamın yeteneklerinden inanılır olduktan müteakiben kişisel portrelerini çizdirmeye başlamıştı . .