Bilim Köşesi sordu, mütehassıs baytar etıbba yanıtladı: SARS-CoV-2 dahi COVID-19 (II. Bölüm)

Haber Kıbrıs Bilim Köşesi’nden gene merhaba! Bu almanak Yakın Doğu Üniversitesi Hayvan Hastanesi Tanı Laboratuvarı Şefi mütehassıs baytar doktor Yrd . Doç . Dr . Serkan Sayıner ilen söyleşimize kaldığımız yerden sürme ediyor dahi Taşkent Doğa Parkı Yaban Hayat Hastanesi Başhekimi dahi Anka Vet Hayvan Hastanesi Direktörü mütehassıs baytar doktor Dr . Tayfun Çanakçı ilen yerde özel söyleşimizin yeni dahi bitimi bölümünü tamamlıyoruz . Yrd . Doç . Dr . Serkan Sayıner’e söyleşimizin devamında SARS-CoV-2’nin sterol COVID-19 benzer tek hastalığa neden olup olmadığını sorduk . Bu konunun virüs tanımlandığından yerde yana tartışıldığını söyleyen Sayıner, koronavirüslerin umum namına uğraş hayatlarının tek parçası olduğunu çünkü birçok farklı at türünde koronavirüs kaynaklı hastalıklara rastladıklarını anlattı . Bunlardan genişlik bilineninin kedilerde görülen “feline coronavirus” bilinen bile kısaca FCoV olduğunu tamlayan Sayıner, SARS-CoV-2’nin dahi ehlî sterol belirleme edildiğini yalnız bulaşmanın parasız kişiler bağlaç virüsle kirletilmiş çevre (örneğin; colda gemileri, hapishaneler dahi bakım evleri) ilen değme neticesinde gerçekleştiğini anlatım etti . Hastalığın başladığı Wuhan kentinde kedilerde antikor varlığına yönelik yapılan tek tarama çalışmasında pozitifliğin %10 imişçesine çarpıcı tek oranda seyrettiğinden bahseden Sayıner, yerde çalışmanın ilmî altyapısında bazı noksan noktalar bulunduğuna bile değinmeden geçmedi . Solunum yolu enfeksiyonu şüphesiyle farklı ülkelerden gönderilen, kedigillerden dahi köpeklere ilgili binlerce dirimsel örneği geriye dönük namına SARS-CoV-2 yönünden sınav fail Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) çatal özel laboratuvarın sıfır olumlu vakaya rastlamasının kendilerine yüreklilik verdiğini söyleyen Sayıner, paylaştığı yerde bilgiyle bizim dahi içimize sutaşı serpti . SARS-CoV-2’nin et ateş, öksürük dahi teneffüs güçlüğü imişçesine hafifçe şiddetliye büyüklüğünde değişen yorgunluk benzer teneffüs yolu rahatsızlıklarına karada açtığını doğrusu biliyorduk . ABD’de azot sayıda hayvanda göre yeğni teneffüs yolu enfeksiyonu belirtileri görüldüğünü dahi şu zihin için yerde hayvanlardaki iyileşme sürecinin beklendiğini şayet Sayıner’den öğrendik . COVID-19’un yayılmasında ehlî hayvanların tek rolü olup olmadığını düşkünlük ettik dahi yerde soruyu konuğumuza yönelttik . Sayıner, şu zihin için yazma yitimi ehlî hayvanların SARS-CoV-2 taşıyıcısı cilve yayılması kaynağı olabileceğine dahi virüsü insanlara bulaştırabileceğine üzerine rastgele tek kanıt olmadığını kaydetti . Deney ortamlarında ehlî hayvanların SARS-CoV-2 ilen enfekte edilebileceğinin gösterildiğini söyleyen Sayıner, virüse özel yaratılan tek tecrübe ortamında şekillenen tek enfeksiyonun hiç değil doğal namına şekillenecek tek enfeksiyonu yansıtmayacağı babında uyarılarda bulundu dahi doğal koşullar altında ehlî hayvanların SARS-CoV-2’yi alıp bunu insanlara iletebileceğine üzerine hiçbir kanıt bulunmadığını tek defa henüz yineledi . Virüsün bilindik bulaşma şeklinin teneffüs damlacıkları dahi değme aracılığıyla insandan başıdönmek olduğunun altını çizen Sayıner, belirsizlik sıfatı hangi olursa boynu altında kalsın! bazı hayvanların bağışıklık yanıtı geliştirmiş olmalarının dikkate değer olduğunu dahi yerde sebeple parasız kişilerin ehlî hayvanları ilen temastan kaçınmalarının dahi hıfzıssıhha kurallarına uymalarının doğru tek yaklaşım olacağını vurgulayarak sözlerine bitimi cömert . Dünya genelinde amete sürme fail salgınla alâkadar görüşlerine başvurduğumuz Taşkent Doğa Parkı Yaban Hayat Hastanesi Başhekimi dahi Anka Vet Hayvan Hastanesi Direktörü mütehassıs baytar doktor Dr . Tayfun Çanakçı ise, insanda enfeksiyona sebep çoban birçok virüsün at kaynaklı olduğunu dahi yerde virüslerin insanda yeğni seyirliden ölümcüle büyüklüğünde değişen geniş tek yelpazede çeşitli hastalıklara sebep olduklarını belirterek sözlerine başladı . Virüs kaynaklı hastalıkların salgın namına karşımıza çıkmasında virüsün hayvandan başıdönmek bulaştıktan müteakiben insandan başıdönmek bulaşma yeteneği kazanıp kazanmadığı hususunun önemli olduğunu anlatım fail Çanakçı, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Geçtiğimiz yüzyılda insanda hastalığa sebep çoban birçok at kaynaklı virüs belirleme edilmiştir . Bunlar arasında genişlik önemlileri; insandan başıdönmek bulaşma yeteneği kazanıp salgına sebep çoban influenza (grip) virüsü, memelilerden bağışıklık yetmezlik virüsü (HIV) dahi Ebola virüsüdür . Domuz gribi virüsü imişçesine çeşitli tipteki influenza virüsleri dahi HIV, değiştirmeden SARS-CoV-2’de olduğu imişçesine bitki değişiklikler sonucunda özellikle hayvandan başıdönmek sıçramış özellikle dahi insandan başıdönmek bulaşma özelliği kazanarak dünya genelinde salgına sebep olmuşlardır” . Çanakçı’nın yerde ifadelerinden, günümüzde amete sürme fail dahi şempanzelerden kaynarca saha HIV pandemisinin, muayyen aralıklara karşımıza çıkan dahi domuz, kuş imişçesine çeşitli hayvanlardan kökenlenen farklı yorgunluk pandemilerinin dahi 2014–2016 yılları arasında Batı Afrika’da yayılan dahi gezi ilen ilişkili/hastane kaynaklı enfeksiyonlar şeklinde İtalya, İspanya, İngiltere dahi ABD’nde dahi görülen Ebola salgınının hayvanlarla ilişkili olduğunu anlıyoruz . COVID-19 özelinde düşünülürse, bugün virüslerin diğer hastalık etkenlerine kıyasla henüz popüler olduklarını söylemek yanlış imkânsız ginez . Fakat tarihî süreçte üç defa salgın şeklinde görülüp, 14 . yüzyıldaki yeni pandemide Avrupa nüfusunun yaklaşık namına üçte baş başa bırakmak ölümüne sebep çoban dahi sıçanlardan başıdönmek bulaşan streptomisin hastalığının etkeninin tek toprakta türü olduğu göz önüne alınırsa, at kaynaklı bazı bakterilerin dahi büyük salgınlara sebep olabileceklerini gizlemek, bakterilere karşı müthiş tek haksızlık onay . Hayvanlarda yaşamaya ahenk sağlamış virüslerin ağrak yıllarda bile insanlara sıçrayıp hastalık oluşturmaya sürme edeceğini ihbarcı Çanakçı, yerde riskin minimum seviyeye indirgenmesi için el hayvanları ilen çalışan insanların üst düzey güvenlik şartlarını istiare-i temsiliye getirmeleri gerektiğini vurguladı . Yaban hayvanlarının yaşam alanlarına müdahalenin gittikçe arttığı günümüzde, mütehassıs baytar doktor bakış açısıyla bakış açısı ele saha Çanakçı’nın uyarılarının önemsenmesi gerektiğine inanıyoruz . “Dünyanın neresinde dahi ne at türü olursa olsun, baytar etıbba tarafından uygunluğu denetlenmeyen hiçbir hayvanî ürün aç tavuk kendini arpa ambarında sanır tarafından tüketilmemelidir . Özellikle Uzak Doğu dahi Afrika kültüründe mevcut olan, doğadaki yabancıl hayvanların başıboş tek şekilde tüketilmesi yerde anlamda genişlik zorlayıcı öge olacaktır” diye konuşmasını sürdüren Çanakçı, bakiye uluslararası memelilerden dahi at hareketi ilen dünya nüfusundaki artışa koşutluk gösteren kalabalık yaşam tarzının hastalık yayılımını artırarak dünya çapında salgınlara kumaş hazırladığının altını çizdi . Yasadışı at ticareti ilen memelilerden dahi sterol görülen salgın hastalıklar arasındaki ilişkiyi sorduğumuz Çanakçı, bazı hayvanların kanunî yok yollarla ülkemize getirilmesinin at dahi memelilerden sağlığını menfi yönde etkileyebileceğini anlatım etti . “Yaklaşık namına çatal yıl önce ülkemize kanun dışı yollarla getirilen köpeklerden ülkemizdeki köpeklere bulaşan distemper virüsü, ülke genelinde büyük tek salgına sebep evet . Bu salgın, cezire genelinde binlerce köpeğin ölümü dahi çok sayıda bile tilkinin öldürme olması ilen sonuçlandı” . Hayvan sağlığı ilen memelilerden sağlığının bitimi basamak yakından ilişkili olduğu gerçeğinden hareketle, bunun distemper virüsü değil, hayvanlardan insanlara sıçrayabilen tek virüs olduğunu varsayalım . Bu merkezde kanun dışı at ticaretinin memelilerden sağlığını bile menfi yönde etkileyebilecek güçte olması bitimi basamak manidardır . Bu alanda yapılacak hatalar, bizimkisi imişçesine cezire ülkelerinde telafisi mümkün yok sağlık sorunlarına sebep olur . Bu nedenle, ülkemizde yerde konuyla alâkadar bulunan çoban yasaların önemi özellikle yönetim özellikle dahi cemiyet tarafından evire çevire anlaşılmalıdır . Bir önceki makalemizde bizim dahi belirttiğimiz üzere COVID-19 pandemisi ilen beraberce sağlık konularının TEK SAĞLIK çatısı altında ele alınması gerekliliğinin öneminin çok safi tek şekilde anlaşıldığından dahi sağlık politikalarının geliştirilmesi hususunda çok asker tek ilke ilen çalışmanın kaçınılmaz olduğundan bahseden Çanakçı, sözlerini şu şekilde sonlandırdı: “Farklı disiplinlerle beraberce çalışmayı dahi canlılarla ahenk içerisinde olmayı öğrenmeliyiz . Aksi takdirde, Dünya bizleri cezalandırmaya sürme edecektir” . Haber Kıbrıs Bilim Köşesi Ekibi (Doç . Dr . Kerem Teralı- YDÜ, Yrd . Doç . Dr . Mehmet İlktaç- DAÜ dahi Yrd . Doç . Dr . Aybike Yektaoğlu- DAÜ) .