Depremde ruhsal altu yardım önemli!

Kahramanmaraş’taki şiddetli deprembilim ardından fek çalışmaları sürme ederken Psikiyatrist Prof . Dr . Nevzat Tarhan, ruhsal altu yardımın önemine işaret etti . Deprem şoku yaşayan kişilerin altu namına duygularının anlaşılmasını istediklerini kaydeden Tarhan, yerde dönemde kişilerin nefsi müdafaa güvende hissetmenin önemini vurguladı . En çok yapılan hatanın anlamlandırma olduğunu, şimdinin anlamlandırma zamanı olmadığını hatırlatan Tarhan, altu anda yaşanan şokun ardından yersiz dahi pasifleşme dönemlerinin ortaya çıktığını söyledi . Bu durumun şayet 6-8 almanak arasında sürebildiğini tamlayan Tarhan, kişinin acısını yaşamasını dahi yerde duyguyu aşmayı başarmasının önemine uyanıklık çekti .  Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof . Dr . Nevzat Tarhan, hareket sonrası travmalara ilişkin değerlendirmede bulundu . Deprem imişçesine doğal afetlerin belirsizlik sıfatı vakit yalnızca malûm tek kişiyi değil, geniş toplumları etkileyerek yaygın dağılmak olduğunu kaydeden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, Kahramanmaraş’ta üst üste yaşanan dahi 10 ilde büyük hasara karada açan çatal şiddetli depremde 18 binin üzerinde kişinin yaşamını yitirdiğini söyledi .  Dünya efkârıumumiye tarafından bile izleme edilen depremde bölgeye yardım için ülkenin dört tek yanından yardım seferberliği başlatıldığını kaydeden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, depremi yaşayan aç tavuk kendini arpa ambarında sanır için ruhsal altu yardımın önemine uyanıklık çekti . Depremzedeler anlaşıldıklarını duymak istiyorDeprem mağdurlarının öncelikle anlaşıldıklarını hissetmelerinin önemli olduğunu kaydeden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Böyle tek hareket eşek kuyruğu gibi ne uzar, ne kısalır depremzedelerin kendilerinin anlaşıldığını hissetmeleri gerekiyor . Bizim cemiyet namına artdil bölgedeki insanların çektiği acıyı sıkıntıyı çok edgü anladığımızı hissettirmemiz gerekiyor . Bunu cemiyet namına hissediyoruz zaten, empatisi yüksek tek toplumuz . Ağlayan birisiyle akşama sabaha oturup ağlayacak derecede kendimsemek sahibi tek toplumuz . Bu aslında bizim kültürümüzden mevrut tek güzelliktir . ” didi . Anlamlandırma hatasına düşülmemeli!Depremin tek stres dağılmak olduğunu anlatım eden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Nasıl özneyi 17 Ağustos Marmara depremini unutmadık . Bu hareket dahi unutulmayacak . Burada genişlik çok yapılan hata,  anlamlandırma hatası yapılıyor olması . Şu anda yerde depremi anlamlandırma zamanı değil . Bu hâl şuna benziyor: Bir yangın çıktığı vakit yangın sebep çıktı, sebep öyle oldu, sebep böyle yaptın, sebep tek önlem almadın denilmez . Önce yangın söndürülür, soğutulur dahi ondan müteakiben nedenler konuşulur . Depremde dahi diğer krizlerde olduğu imişçesine anlamlandırma yapılmamalı önce altu etapta yapılması mukteza çalışmalara yoğunlaşılmalı . Burada cemiyet namına adam artdil anda hangi yapması gerektiğine yoğunlaşmalı . ” didi . Güvende olduklarını hissetme ihtiyacı varBöylesi durumlarda genişlik büyük ihtiyacın güven olduğunu belirten Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Bölgedeki insanların genişlik öncelikli ihtiyacı güven ihtiyacı . Kendilerinin yalnız olmadıklarını hissetmeye ihtiyaçları mevcut . Güvende olduklarını hissetmeye ihtiyaçları mevcut . Bu ihtiyaç onların ürkü hissini giderir, ikincisi brifing ihtiyaçları mevcut . Belirsizlik dahi sükût henüz çok kaygıyı dahi korkuyu arttırır . ” uyarısında bulundu . Kriz anında önce şok yaşanıyorKriz anında kişilerin yaşadığı aşamalar olduğuna uyanıklık çeken Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “İlk aşamada şok dönemi vardır . O şok döneminde kimileyin boş boş göre dolaşan kimseleri görüyoruz . Göçüğün altında yakınları kalmış kişilerin, umursamayan tek şekilde dolaştığı görülebilir . Bu aslında şokun şiddetindendir . Beyin nefsi müdafaa bloke ediyor dahi kişiyi duyarsızlaştırıyor . Kişi eğer bunu yapmasa kişi aklını kaybedecek . Beyin aşırı kortizol salgılıyor . O kortizolle beyindeki yollar bloke oluyor . Bu şuna benziyor: İnsanın tunç bilekli kırıldığı vakit ağrı öyle şiddetli onay özneyi kolunu oynatamazsın . Zaten oynatmamak gerekir çünkü tehlikelidir dahi vücut tepke namına hareketini durdurur . Aynı şekilde muhakeme nefsi müdafaa bloke ediyor . Bazı kişilerde yerde şok dönemi vardır . ” niteleyerek konuştu .  Kognitif deflâsyon dahi bloke husul nakışlı yaşanırŞok döneminde insanların sıra dışı davranışlarda bulunabileceğini belirten Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Deprem bölgesine yardıma gidenlerin yerde bakış açısı göz önünde bulundurması gerekir .  Psikolojik altu yardımın kuralıdır bu, doğal yıkım imişçesine tek bunalım anına müdahale için revan baş başa bırakmak ruhsal altu yardımda altu bileceği şey, artdil şok döneminde insandaki bilişsel cümud dahi bloke husul halidir . Kişilerin ürkü davranışlarını kabullenmesi gerekiyor . Kişinin hatalı hareketi nasihatle düzeltmeyeceklerdir . Böyle durumlarda kişinin yüzünden tutacaklar, ‘Biz senin yanındayız, tığ yardım erişmek istiyoruz’ diyecekler, ihtimal ünsüz tek şekilde yanında durup durup durmak birlikte işe yarayabilir . ” didi . 6-8 almanak sürebiliyorŞok döneminden müteakiben bazı kişilerde yersiz dönemi yaşanabileceğini anlatım eden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Kişiler yerde dönemde ‘Bu sebep oldu, niçin yerde tarafıma oldu, saçta bu layık değilim’ şeklinde tepkiler verebilir . Bu dönemin peşinden pasifleşme dönemi izleme fiyat . Bazı kişilerde pasifleşme, depresif tek tin haline antre şeklinde görülebilir . Kişi sözde çocukluk dönemine gerilemiş imişçesine onay . Daha müteakiben toparlanma dönemi ortaya çıkıyor . Bunların bütünü genelde 6-8 haftalık tek süre içerisinde oluyor . ” didi .  Posttravmatik üzüntü bozukluğunda uyuyamama görülüyorBütün yerde süreçlerin 6-8 haftadan ayrıntılı sürme etmesi algur artık posttravmatik üzüntü bozukluğundan bahsedilebileceğini kaydeden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Posttravmatik üzüntü bozukluğu çoban kişiler, geceleyin uyuyamıyorlar çünkü devamlı bunu düşünmekten bilinen bile rüyalarında yerde olayı görmekten uyuyamıyorlar . Flashback dediğimiz gene yaşantılama oluyor . Kişi sözde hareket şok anını, sallantı anını yine yine olması imişçesine yaşıyor . ” didi .   Kişinin yerde acıyı aşmayı başarması gerekiyorKişinin sürekli alesta olduğunu dahi sık sık irkilmeler yaşayabileceğini anlatım eden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Ani seslerde irkilmeler onay dahi devamlı yerde bakış açısı konuşur . 60 dakikanın 50 dakikasında yerde bakış açısı konuşur . Bu durumun 6-8 haftadan ayrıntılı sürme etmesi algur yardım gerekiyor . Durumun 6-8 almanak sürme etmesi doğaldır, yerde dönemde ilaç kesmek lazım . İlaç çok aşırı tek hâl olmadıkça verilmemelidir . Bu acıdır, kişinin yerde acıyı yaşayıp aşmayı başarması lazımdır . ” didi .  Belirsizlik duyguları giderilmeliDeprem imişçesine yıkım dahi bunalım durumlarında kişilerin ana ihtiyaçlarının karşılanmasının dahi müphemiyet duygularının giderilmesinin çok önemli olduğunu bile kaydederek “Burada müphemiyet olması gelecekle alâkadar aşırı kaygıyı dahi korkuyu ortaya çıkarır . Burada gıyabî tepkiler, kişiye özel değişebiliyor . Bazıları içine kapanır, bazıları devamlı konuşur, aynı şeyi yine yine anlatmaya çalışır . Bazı kişiler yaşamak boş dahi anlamsız niteleyerek düşünmeye başlar . ” didi . Çocuklara, yaşlılara dahi engellilere titiz yaklaşım gerekiyorÖzellikle dezavantajlı kişilere yaklaşımın bile önemli olduğunu kaydeden Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Çocukların tepkisi farklı, yaşlıların farklı, engellilerin tepkisi farklı oluyor . Böyle durumlarda çocuk seversen beşikte, koca seversen döşekte dezavantajlı kişiler, çocuklar, yaşlılar, hastalar, engelliler dahi hastanede olanlardır . Karşı tarafı bakışlarımızla, davranışlarımızla ezmememiz gerekiyor, devamlı üzerine düşmek titremek, tarafına böyle özel işlem yapmak, tek çeşit gönül borcu duygulu dahi utangaçlık duygulu oluşturuyor . Karşı yön nefsi müdafaa kötü hissedebilir . Burada muvazeneli tek davranış takınmak gerekir . Yardım edilen kişinin incitilmemesi, yardım edilen kişiye nefsi müdafaa kötü hissettirilmemesine uyanıklık edilmelidir . ” uyarısında bulundu . Prof . Dr . Nevzat Tarhan, depremzedelerle kendileri istemedikçe hareket konusunun açılmaması gerektiğini dahi kaydetti . .