Akile Ruh: Masallara çoban ilgi çekici canlandırmalıyız

Kültür Sanat dahi Yaşam-Meltem HasipoğluHaber Kıbrıs Kültür, Sanat dahi Yaşam’ın yerde haftaki konuğu, çocukların masallarını dinlemeye doyamadığı Masal ablaları Akile Ruh . “Bir varmış tek yokmuş . Evvel vakit içinde, kalbur şamanlıkta içinde” … . niteleyerek başlayan, “bende bıraktım bile geldim… “ niteleyerek biten, ninelerimizden birine artan Kıbrıs masallarını bizlere nâkil eğitimci-yazar Akile Ruh ilen güzel tek söyleşi gerçekleştirdik . Soru: Bize kendinizi tanıtır mısınız? Akile Ruh kimdir?Akile Ruh: Çocuk Akile, varlıkların çizmeyi, şiir yazmayı dahi şarkı söyleyip melodika çalmayı habib biriydi . Genç Akile nefsi müdafaa derslerine vermiş, çok basıcı okumuş amma tahrir yazmayı hiç sevmemiş tek öğrenciydi . Yetişkin Akile’ye gelince; 16 yıl mevki okullarında öğretmenlik yapmış, gene zanaat dahi edebiyatla ilgilenmiş dahi öğrencilerini, çocukları çok habib tek öğretmen olmuş . Şimdilerde öğretmenlik yapmasa bile çocuklardan kopamayan, masallar vesilesiyle onlara sevgisini dahi kültürümüzü aktarmaya sürme fail tek Kıbrıs aşığıdır diyebilirim . Soru: Çocuk masallarına çoban merakınız nasıl ortaya çıktı?Akile Ruh: Önce kulaktan doğal özneyi . Masal dinlemeyi bütün sevmişimdir . Neneler, ecdat geçmişte henüz çok anlatırdı . Biz dahi dinlemeye bayılırdık . Sonra musavver değersiz kitaplarına düşkünlük saldım ilkokuldayken . Ne bulduysam okudum . O büyülü dünya beni içine çekti . Bir dahi Adile Teyze’nin masallarını dinlerdim sunucu . Anlatıcılık babında idolüm evet Adile Naşit . . . Derken, öğretmenlik yıllarımda sınıfta şarap şarap anlatmaya dahi büyüklerimden değersiz derleyip kaydetmeye gelecek sıra . Sonrası belli . Soru: Çocuklarımıza kıraat alışkanlığı kazandırmak için hangi yapmalıyız? Akile Ruh: Okumayı okşamak içten gereklik kipi .  Zorla kimseye basıcı okutamayız . Aksine, önsüz kitaptan soğuturuz . Öncelikle tığ yetişkinler okumalıyız . Okumalıyız özneyi örnek alsın küçükler dahi . Şimdilerde halk sağlığı hemşiresi tek tatbik mevcut “Herşeyi bırak dahi oku” okuldaki adam artdil zaman işini gücünü bırakıp malûm tek süre basıcı okuyor . Bunu çok motive alkar buluyorum . Bir dahi belirsizlik sıfatı çocuğun okumayı sevdiği türü keşfetmek önemli . Yeter özneyi okusun . Bol resimli, azot yazılı bile olsa baskı yapmadan artdil sevdiği kitabı seçmesine, satın almasına dahi önsüz okumasına icazet almak vermeli . Ve basıcı sanatçı günlerine, basıcı fuarlarına çocukla birlikte gitmek, yerde ortamlarda bulunmalarını sağlamak faydalı onay düşüncesindeyim . Soru: Son çıkardığınız “Gargacık” kitabınızı yazarken çocuklarda nasıl tek his bırakmasını arzuladınız?Akile Ruh:Gargacık yaklaşık namına 1 yıldır çocuklara anlattığım masallardan akraba . O büyüklüğünde sevildi özneyi . Bu yüzden önsüz kitaplaştırmak istedim . Hem sevildiği için özellikle dahi emanete iye çıkmayla alâkadar onları düşündüren tek değersiz olduğundan . Soru: Kıbrıs yaratma masalları kitaplarının ülkemizdeki durumunu nasıl değerlendirirsiniz? Sizce kültürümüzü inandırmak adına kifayetli mi?Akile Ruh: Kıbrıs yaratma masallarıyla alâkadar reklam ressamı bizde henüz çok yetişkinlerin mürekkep yalamış faydalanacağı formatta yazılmıştır . Ve kültürümüzü oldukça bile edgü aktarıyorlar kanımca . Tabii özneyi kültür çok geniş tek mefhum . Masallar yalnızca küçük tek parçası . Kıbrıs yaratma masallarını çocuğa kömbe edecek şekilde kitaplaştırmak aslında göründüğü büyüklüğünde emeksiz tek iş değil . Hemen çabucak belirsizlik sıfatı masalımızda serserilerin kelimeler mevcut örneğin . Bunları çocuk kitaplarında kullanamayız . Kitaplaştırılacak masalı seçerken yerde açıdan bile uyanıklık gerek, Hem masalın özünü bozmamak, özellikle dahi çocuğun gelişimine menfi tesir yapacak unsurları barındırmamak için özen göstermeli . Ben yerde anlamda bütün mütehassıs görüşlerine başvururum, dayanak alırım . Eğitim Bakanlığımızın onayına sunarım . Kültürümüzün tek parçası çoban masalları kitaplaştırırken ‘çocuğa görelik’ ilkesine elverişli devinim etmeyi çok önemsiyorum . Soru: Kıbrıs masalları niçin belirsizlik sıfatı geçen gün unutuluyor? Kıbrıs masallarını derlemeyi düşünüyor musunuz?Akile Ruh: Masallar anlatılırsa unutulmaz . Nesiller boyunca atalarımız anlatmış özneyi yerde masallar günümüze ulaşmış . Anlatıcılar anlatmaktan, dinleyiciler dinlemekten vazgeçmiş artık . Anlatıcıların sevmek günümüzde televizyonlar, bilgisayarlar, çökertme telefonları almış . Dijitalleşen dünyada dinleyici artık farklı beklentiler içinde, dinlemeyi unuttuk tığ . Dinlerken sıkılıyoruz, izlerken sıkılıyoruz,  kısa olsun, çok çabuk bitsin istiyoruz . Benim yaratma masallarımızı kitaplaştırmanın yanısıra anlatımına bile önem vermemin sebebi yerde . Yeniden dinlemeyi öğretmek, sabrı öğretmek, sessizleşmek, azıcık ağız dil vermemek dahi uymak . Biz yetişkinler için dahi böyle değil mi? Hep konuşalım istiyoruz . Peki bilinen dinlemek?Öğretmenlik yıllarımda dahi HASDER’deki saha araştırmalarımız sırasında derlediğim birçok değersiz mevcut . Gargacık bile onlardan akraba doğrusu . Bu masallar HASDER yayın organı çoban Halkbilimi Dergisi’nde dahi yayımlanmıştır . Onun dışında elhal atalarımız göçüp gitmeden, hafızalarındaki masalları kaydetmeye çalışıyorum . Söz uçar yazı kalırmış bilinen hani, karınca kararınca çabalıyorum saçta dahi . Umarım masallara çoban ilgi çekici gene canlandırabiliriz . Bu anlamda siz dahi henüz çok çocuğa ulaşmamız için tek köprü oluyorsunuz . Çok teşekkür ederim .   .