Bu dünyanın genişlik yalnız filinin çarpıcı hikayesi

Annesinden dahi kardeşlerinden ayrıldığında henüz tek bebekti . 51 yıllık hayatının akşama sabaha tamamını tutsaklık altında yaşadı . Çok bedbaht dahi depresif olduğu için özgür bırakılması gerektiğini savunanlar dava koridorlarını aşındırırken, "Hayır, efendim, isteğince pek yerinde" diyenler dahi çok . Peki hangi olacak? Bütün dünyanın dokuz doğurmak beklediği davaya yalnızca 2 gün kaldı . . . Vietnam Savaşı sırasında Tayland'da doğdu . Henüz tek bebekken yakalandı dahi tek kafese kapatıldı . Önce tek kamyona ardından büyük tek Boeing 747'ye bindirildi . Pasifik Okyanusu'nu geçip ABD'ye indi . Hayatının altu yıllarını Florida'da, Disney World yakınlarında geçirdi . Buradan Texas'a gönderildi . Henüz 5-6 yaşlarındayken tek küme eş tarafından tek başka kamyona bindirildi dahi New York'a götürüldü . Nihayetinde dahi şehrin genişlik işlek noktalarından akraba çoban Yankee Stadyumu'nun çabucak yanı başında tek Yaşam alanına yerleştirildi . Tayland'da henüz sütten birlikte kesilmemişken ayrılmak zorunda kalmıştı . Orada ailesiyle beraberce yaşıyordu; kız kardeşleri, kuzenleri, teyzeleri dahi annesi vardı . Birbirlerine sarılıyor, bütün birlikte söyleşi ediyor, oynuyorlardı . Yeni evinde şayet ipipullah yoktu . Mavili siyahlı puantiyeli elbisesiyle ziyaretçilerine çeşitli gösteriler yapıyor, sırtına binici çocukları gezdiriyordu . Bugün artık 50'li yaşlarında olduğundan emekliye ayrılmış merkezde . Ancak hayatın tadını çıkarabildiğini söylemek yüküm . Halen aynı bu yaşıyor . Bu hayata artdil büyüklüğünde alışmış özneyi nama ayrılmış dört tarafı bambularla çevrili küçücük arazinin önünden geçen trenlere "el sallamayı" boşlama etmiyor . O sırada trendeki yolcuları bilgilendirmekle görevlinin ezbere söylediği şu cümleler duyuluyor:"Burada tanışacağımız güzel hanımın adı Bayan Happy . Bayan Happy inanılmaz formunu yıllardır korumayı başardı . Biz dahi çocuk seversen beşikte, koca seversen döşekte nama çok çok edgü bakıyoruz . Her almanak banyosunu yaptırıyor dahi pedikürünü noksan etmiyoruz . . . "Burası New York'ta bağcıklı Bronx Hayvanat Bahçesi'nin "Vahşi Asya" adı gıyabî bölümü, rehberin görünür yaşlı tek kadınmışçasına bahsettiği Bayan Happy tek Asya fili, "eksik etmiyoruz" dediği pedikür seansları bile aslında tutsaklık altındaki fillerde çok sık ortaya çıkan dahi felce bile ölüme karada açan tek bacak hastalığını önlemenin yalnız yolu . Zira vahşi yaşamda belirsizlik sıfatı gün kilometrelerce karada yürüyen Asya fillerinin ayakları malûm tek alanda kapalı kalmaya dahi sınırlı harekete elverişli değil . New York Times 2015 yılında yaptığı tek haberde Happy'i "Bronx Hayvanat Bahçesi'nin En Yalnız Fili" niteleyerek nitelendirmişti . HAPPY'NİN KADERİNİ BELİRLEYECEK DAVAYA SAYILI GÜNLER KALDI"Mutlu" anlamına mevrut ismiyle Happy, 21'inci yüzyılın genişlik önemli at hakları davasının öznesi . Onu oyun fail Nonhuman Rights Project (İnsan Olmayanların Hakları Projesi - NhRP) avukatları, 18 Mayıs günü, New York eyaletinin genişlik üst düzey tüze mercii çoban New York Temyiz Mahkemesi'nin karşısına çıkacak, Happy'nin Bronx Hayvanat Bahçesi'nde kanun dışı tek biçimde tutulduğunu dahi Tennessee bilinen bile California'da bağcıklı tek Fil sığınağına gönderilmesi gerektiğini savunacak . (Bu sığınaklarda, filler, hayvanlar bahçelerine kıyasla çok henüz geniş arazilerde, doğal yaşam koşullarına yakın şartlarda yaşıyor dahi başka fillerle sosyalleşme şansı çay kenarında kuyu kazmak edebiliyor . )Wall Street Journal'a konuşan NhRP Başkanı Steven Wise, "Happy, kişisel iradesine aykırı tek şekilde hapsediliyor . 40 yıldan aşkın süredir hapiste" didi . Happy'nin çok bedbaht dahi depresif olduğunu savunan Wise, "Hayvanat bahçesindekiler Happy'i sevmiyor . Sevseler, Tennessee'deki barınağa gönderirlerdi" debba . Mahkemenin Happy lehinde değişmeyen vermesi çok yüküm görünüyor . Ancak Wise, New York Temyiz Mahkemesi'nin davayı görüşmeyi onaylama etmesinin birlikte başlı başına tek türel utku olduğunu belirterek, "Bu savaşı vermeye başlayalı henüz 9 yıl evet . Biz dünyayı değiştirmeye çalışıyoruz" ifadelerini kullandı . Bronx Hayvanat Bahçesi, ABD'de canlı tek fili görülebilecek 57 akredite hayvanlar bahçesinden biri; New York eyaletinde dahi yalnız . Çevre asrak uzmanları vahşi doğada artan Asya fillerinin sayısının 50 1000 civarında olduğu oranlama ediyor . Yani avcılarla dahi diğer tehlikelerle çıkıntılı buruna yaşayan yerde hayvanları dünya gözüyle görme şansımız hızla azalıyor . Wise şayet 2021'de Newsweek'e yaptığı açıklamada, Vahşi Asya bölümünün aramak açık olduğu Mayıs-Ekim dönemlerinde kişi başı 40 abd verip hayvanlar bahçesi trenine binerek Happy'i görmenin yerde kapsamda onaylama edilemeyeceğini belirterek, "Bir mahpusa aramak gibi, sözde hücre hapsindeki tek kişinin önünden geçiyormuşsunuz imişçesine . Hayatının Happy için hangi biliş geldiğini tığ anlıyoruz; akşama sabaha tek hiç" niteleyerek konuşuyordu . Doğal ortamında olsa günde vasatî 50 kilometre yürüyecek çoban Happy, Bronx Hayvanat Bahçesi'nde 4 1000 metrekarelik tek alanda yaşıyor . İLK DAVA 2018'DE AÇILDINhRP, Happy'nin tüze savaşını 2018 yılında başlattı . Kurumun avukatları, New York'un kuzeyinde bağcıklı Orleans Bölge Mahkemesi'ne başvuruda bulunarak Happy'nin ABD yasaları kapsamında hakları çoban tek fert olduğunu, yerde şekilde işlem görmesi dahi özgür bırakılması gerektiğini savundu . Davalı yön çoban Bronx Hayvanat Bahçesi'nin avukatları şayet özellikle Happy'nin ferdiyet argümanına karşı çıktı özellikle dahi onay bile filin mahkemenin karşısına çıkarılması icabında 620 kilometre ara karada gitmesi gerekeceğini belirterek davanın Bronx'ta görülmesini dileme etti . Yargıç yerde talebi onaylama etti, sav Bronx Bölge Mahkemesi'ne taşındı . Önce abaşo dava ardından bile 2020 yılında Bronx Temyiz Mahkemesi, geçmişten benzerler kararları gerekçe göstererek Happy'nin fert olduğu argümanını reddetti . Yüksek Mahkeme Yargıcı Alison Tuitt, değişmeyen gerekçesinde, Happy'nin çilesine mutlaka sempatiyle yaklaştığını belirterek, "Ama yasalar gereği Happy'nin tek 'birey' olmadığına dahi kanun dışı hapishane tutulmadığına değişmeyen iletmek zorundayız . Ancak yerde satranç saygı dahi haysiyetle işlem görmesi mukteza akıllı dahi özerk tek varlık dahi özgür husul hakkına iye olabilir" ifadelerini kullandı . Change . org'da Happy için açılan ekonomi 1 1000000 414 binden aşkın imzaya ulaştı . Hedefi 1,5 1000000 sanatçı çoban ekonomi metninde, Bronx Hayvanat Bahçesi'nin doldurma için genişlik uymayan koşullara iye hayvanlar bahçeleri listesinde 5'inci sırada olduğu hatırlatılarak, "Happy hiç amma hiç ongun değil" ifadeleri kullanılıyor . Hayvanat bahçesinin önünde sık sık protestolar düzenleyen Happy destekçileri arasında Mia Farrow imişçesine ünlü esame ilen Laurence Tribe, Martha Nussbaum, Joyce Poole imişçesine felsefeciler dahi ilim insanları bile bulunuyor . Tribe, The Atlantic'e yaptığı açıklamada hayvanlar bahçesinin tarafında olanların "ekonomik çıkarlarını düşünen gruplar" olduğunu belirtti . Bunların başında bile National Association güçlü Biomedical Research (Ulusal Biyomedikal Araştırmalar Birliği) geliyor . Zira Happy'nin fert yılan edilmesi, laboratuvarlarda kullanılan sınav hayvanları için dahi benzerler teşkil edebilecek tek hâl . PEKİ HAPPY NEDEN MUTLU DEĞİL?51 yaşındaki Happy, 1977 yılından festekiz Bronx Hayvanat Bahçesi'nde yaşıyor . Happy yaşam alanını 25 yıl süresince arkadaşı Grumpy ilen paylaştı . Ancak Patty dahi Maxine isimli çatal filin saldırdığı Grumpy yaraları yüzünden uyutulunca Happy yalnız kaldı . Daha müteakiben eşleştirildiği Sammy dahi 2006'da hayatını kaybetti . Ardından Maxine dahi öldü . Happy, Grumpy dahi aynı dönemde ABD'ye getirilen diğer 5 satranç yavrusu, isimlerini Walt Disney'in 1937 günlü filmi "Pamuk Prenses dahi Yedi Cüceler"deki cücelerden alıyordu . İkisi dahi dişi çoban Happy dahi Grumpy, Grumpy ölene büyüklüğünde hiç ayrılmadı . Happy oldukça utangaç dahi içe dönük, Grumpy (İng . huysuz) şayet isminin tersine çok neşeli dahi hareketliydi . Birkaç yıl evvel, Bronx Hayvanat Bahçesi satranç programını kapattı dahi görülmemiş satranç alımını durdurdu . Ancak hazırdaki filleri başka yerlere dahi göndermedi . Hayvanat bahçesinin direktörü James Breheny'nin antlığ ifadesinde dediğine göre, geçmişteki davranışlarıyla diğer fillerle iletişim kurmakta sağlam dahi başarılı olmadığını gösteren Happy dahi Patty, bugün, arka yana yaşam alanlarında yalnız başlarına yaşıyor . Bronx Hayvanat Bahçesi çatal filin aralarındaki çit üzerinden değme kurduğunu belirtse dahi NhRP dahi at ağızdan burun yakın, kardeşten karın yerde kadarcık iletişimin Happy dahi Patty'nin sosyalleşme ihtiyaçlarını karşılamadığını öne sürüyor . Kurumun avukatları şayet geçmişte yaptıkları savunmalarda, Happy'nin bulunduğu çok ongun olduğunu belirterek "NhRP kişisel yanlış felsefesini otlatmak için Happy'i dahi Bronx Hayvanat Bahçesi'nin adını sömürmektedir" ifadelerini kullanmıştı . 1975'ten yerde yana doldurma üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan ABD'li araştırmacı Joyce Poole Newsweek'e fillerin vahşi yaşamda aileleriyle beraberce günde 50 kilometre karada yürüdüğünü, hareketli, aileleriyle sürekli maddeye değme içinde çoban hayvanat olduğunu belirtti . Ama Wise'ın destekçilerin çektiği videolardan dahi trenin açık olduğu dönemlerde yaptığı ziyaretlerden aktardığına göre Happy gün içinde akşama sabaha hiç kıpırdamıyor, zamanı durağan duruyor . Bunun tutsaklık altındaki fillerde yaygın görülen tek davranış olduğunu vurgulayan Poole şöyle konuştu: "Bir fili alıp şehir ortamında parmaklıklar ardına koymak, felakete çağrılık çıkarmaktır . Kendinizi parmaklıklar arkasında anahtar altında düş etmeye çalıştığınızda göreceğiniz üzere, yapacak çok aşkın şey bulunmayan . "NEDEN DİĞER FİLLER DEĞİL DE HAPPY?Dünya genelindeki uzmanlar, fillerin çok toplumsal hayvanat olduğunu belirsizlik sıfatı fırsatta dile getiriyor . Araştırmalara göre, toplumsal bağlar kuramamak, karı üyeleriyle beraberce kişisel yiyeceğini araştırmak zorunda olmamak, fillerin zihnî sağlıklarına dokunca veriyor . Hatta bazıları üreme imişçesine bayağı önemli fonksiyonları birlikte istiare-i temsiliye getirmiyor . Birbirlerine sık sık yardım ettikleri için kendimsemek duygusuna iye oldukları düşünülen fillerin ölen karı üyeleri dahi arkadaşları için matem tuttukları bile malûm . Ancak Happy, tüm bunların bile ötesinde çok özel tek satranç . Zira 2005 yılında yapılan tek çalışmada, Happy'nin artdil güne büyüklüğünde yalnızca insanlara, şempanzelere dahi yunuslara özgü onaylama edilen tek özelliğe iye olduğu ortaya çıktı: Happy yolunda testini geçebilen altu Asya fili evet . İngilizce "mirror self-recognition"ın kısaltmasıyla MSR namına bile bilindik yolunda testi, ilim insanlarının tek canlının öz bilince iye olup olmadığını belirleme etmekteki genişlik önemli aracı . Hayvanlar umumiyetle aynadaki yansımalarını aynı türden başka tek at zannediyor dahi onunla konuşmaya, etkileşim kurmaya, arkadaş olmaya bilinen bile münazaa etmeye çalışıyor . MSR testini geçen canlılar şayet aynadaki görüntünün kendilerine ilgili olduğunu biliyor dahi tarafına göre davranıyor . (Örneğin dişimizde tek şey mevcut mı niteleyerek bakıyor, makyajımızın bozulup bozulmadığını denetleme ediyor, saçımızı düzeltiyoruz . )2005 yılında Emory Üniversitesi'nden Joshua Plotnik'in yürüttüğü çalışma kapsamında bile Maxine, Patty dahi Happy kafalarına ak boyayla çarpı çizildikten müteakiben yaşam alanlarına yerleştirilen aynaların karşısına geçirildi . Maxine dahi Patty önce aynaya tırmanıp "Arkada başka tek satranç mı / mi var?" niteleyerek denetleme etmeye çalıştı, ardından kafalarını sağa sola sallayıp sebep karşılarındaki filin dahi aynı şekilde davrandığını anlamaya çalıştı . Happy şayet 12'den aşkın defa kafasındaki çarpıya dokunarak aynadakinin "Happy'nin yansıması" olduğunu anladığını göstermiş evet . ,Diğer yandan bugün, Plotnik'in NhRP'nin davasına üzerine çekinceleri olduğunu dahi araştırmasının yerde şekilde kullanılmasından rahatsız olduğunu bile belirtelim . 2021'de The Atlantic'e konuşan Plotnik, Bronx Hayvanat Bahçesi'nin bağlı olduğu Wildlife Conservation Society'nin (Vahşi Yaşam Koruma Topluluğu - WCS) amaç alınmasına karşı çıkıyordu . Zira WCS dünyadaki çeşitliliğin yüzde 50'sinden fazlasına aile sahipliği yapıcı 14 noktada vahşi yaşam asrak çalışmalarıyla uğraşan, 2016'daki "96 Fil" kampanyasıyla ABD'de satranç dişi satışının akşama sabaha büsbütün yasaklanmasını sağlayan tek kuruluş . Bir görüşe göre, WCS'in yerde sav için harcadığı belirsizlik sıfatı kuruş, doğadaki fillerin korunmasına harcanacak paranın azalması anlamına geliyor . Fillerin durumlarının iyileştirilmesine çalışan tek örgütü dahi başkanı çoban Plotnik dahi koşulları Bronx'tan henüz kötü çoban hayvanlar bahçelerine odaklanılması gerektiğini savunuyordu . Poole şayet WCS bünyesindeki saygın ilim insanlarının hiçbirinin davada hayvanlar bahçesine dayanak vermemesinin manalı olduğuna uyanıklık çekiyordu . FİLDEN "BİREY" OLUR MU?ABD hukukunda "birey" spekülâtif tek vakıa . Bir şirket bilinen bile tek sefine fert onaylama edilebiliyor . 1972 yılında Yüksek Mahkeme Yargıcı William O . Douglas, tek değişmeyen metninde vadilerin, yiğit çayırlarının, ırmakların, göllerin, plajların, ağaçlıkların, bataklıkların bile havanın birlikte fert onaylama edilmesi gerektiğini yazmıştı . Kürtaj karşıtları oğulcuk dahi fetüsler için dahi aynı şeyi savunuyor . 2019 yılında California'nın kuzeyinde yaşayan Yurok kabilesi, Klamath Irmağı'nın tek fert olduğunu yılan etti . Hatta sun'î zekanın bile fert onaylama edileceği günler aşkın ırak imişçesine görünmüyor . Üstelik yerde konudaki yalnız sav bile Happy'le alâkadar değil . Örneğin Florida'da çatal göl, tek bataklık, çatal dahi dere, tek inşaat projesini durmasınısağlamak için ferdiyet davası açtı . Minnesota'da "manoomin" adı gıyabî tek tür el pirinci, tek yağlı borazan hattının inşasını çelmek için mahkemenin yolunu tuttu . NhRP avukatları bile geçmişte Happy benzer zihnî kapasiteleri dahi otonomileri olduğu gerekçesiyle balinaları, şempanzeleri dahi yunusları savundu . Manoomin, Minnesota yerlileri için çok kıymetli tek ürün . Fotoğraf 1905 yılından tek manoomin hasadından . Yeni Zelanda, Bangladeş, Hindistan dahi Kolombiya imişçesine ülkelerde dahi ırmakların, dağların dahi çeşitli doğa alanlarının haklarına üzerine davalar görüldü . Ekvador anayasası "Doğa Ana" anlamına mevrut 'pachamama'ya mevcut husul dahi gelişme hakkı tanıyor . Bu tür türel girişimlere karşı çıkan memelilerden efrat dahi mevcut . Örneğin ABD'nin Missouri eyaletinde gündeme mevrut tek kanun tasarısı, insanların ekosistem adına sav açmasını engellemeyi amaçlıyor . Idaho Eyalet Meclisi dahi kısa süre önce, çevresel unsurların sun'î zekanın, memelilerden yok hayvanların dahi cansız objelerin ferdiyet özelliği kazanmasını frenleyici yasayı onaylama etti . Yasa teklifini gündeme musil Cumhuriyetçi birinin Tammy Nichols, "Seçmenlerim, doğal hukuk hareketinin eyaletimizdeki tarım endüstrisini dahi kalas metal imişçesine kaynakları gözdağı etmesinden ötürü kaygı duyuyor" ifadelerini kullandı .   .