Koronavirüsle alâkadar görülmemiş tek hastalık: Koronafobi

Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkıp yayılan korovirüse Türkiye'de dahi rastlanmasının ardından toplumda ürkü oluştu . İnsanlar toplanmış taşıma araçlarına maskelenmiş binmeye, gıda dahi hıfzıssıhha ürünü stoku yapmaya başladı . Sosyal medyadan bile birçok asılsız malûmat yayılmaya başladı . Prof . Dr . Nevzat Tarhan koronavirüs korkusuyla ilgili, “Şu anda koronavirüsle alâkadar görülmemiş tek hastalık çıktı diyebiliriz . Adına koronafobi denebilir . Bunun kesinlikle ruhsal dahi toplumsal sonuçları olacaktır" didi . Vatandaşlardan bazıları bile koronavirüsten korktukları için toplumsal yaşantılarının kısıtlandığını dahi toplumsal medyadaki asılsız paylaşımların onları paranoyaklaştırdığını söylerken, bazıları bile yerde paylaşımları dikkate almadığını söyledi . Koronavirüsle alâkadar görülmemiş hastalık çıktı: KoronafobiKoronavirüs sonrası toplumda gittikçe yayılan 'koronafobi', kişilerin günlük yaşamını dahi toplumsal hayatını menfi etkilemeye başladı . Koronavirüs sakınması olmamak ilen alâkadar Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof . Dr . Nevzat Tarhan, “Şu anda koronavirüsle alâkadar görülmemiş tek hastalık çıktı diyebiliriz . Adına koronafobi denebilir . Bunun kesinlikle ruhsal dahi toplumsal sonuçları olacaktır . Aynı zamanda bile psikiyatride tek mizofobi niteleyerek tek hastalık mevcut . Bu çürümeye korkusudur . Mikrop sakınması olmamak hastalığı normalde toplumda muayyen tek oranda bulunuyordu . Şimdi bunun oranının bile artacağını öngörüyoruz . Fobiler insanı toplumsal namına çok kısıtlayan rahatsızlıklar . Normal şartlarda böyle gözdağı fail durumlarda sağlıklı kişilerde 'stres var, panik yok' diyoruz . Bu kişiler, stresi denetleme edilemeyen tek üzüntü haline getiriyorlar dahi ürkü haline geliyor . Koronavirüs dahi denetleme edilemeyen tek üzüntü algur olursa kişide kaçınma davranışları ortaya çıkıyor . Kaçınma davranışları bile kişiyi toplumsal namına ferdî davranışlarda kısıtlıyor . Bu hastalık koronavirüs imişçesine öldürücü olacak gibi değil amma kişide ağır ol tek meleke yitimi yapıyor . Kişi ailesiyle alâkadar ilişkilerde, toplumsal temaslarda, bayağı tek toplantıda, evden çıkmada mesele yaşayabiliyor . Hatta yerde üslûp fobisi çoban kişiler örneğin banyoya birlikte gidemiyor, dört duvar arasında kalmak eline çorap geçirip dolaşıyor" ifadelerini kullandı . 'Kontrol edebileceğimiz stresten kaçmamak lazım'Tarhan koronavirüsün küreselleşen stres örneği olabileceğini söyleyerek, “Normal şartlarda minimum hıfzıssıhha kuralları vardır . Böyle durumlarda yerde birkaç aşama henüz yükseltilebilir . Daha önce rahatlıkla örneğin asansöre, kapı koluna muhil tek kişi böyle bunalım durumlarında kapı kollarına dokunmamaya henüz özen gösterebilir . Kriz durumlarında toplanmış taşıma araçlarından kaçınabilir . Böyle denetleme edilebilir üzüntü insanı korur . Kontrol edilemeyen stres, kişide denetleme duygusunu kaybettiriyor . Böyle durumlarda kişi korku, panik, heyecan, gözdağı duygusunu yaşıyor . Bir müddet müteakiben bunu takıntı haline getirir . Daha önce böyle ahval olduğu vakit yerel kalıyordu . Şimdi iletişim ortamı dahi iletişimin etkisiyle yerde üslûp olaylar, travmayı birlikte küreselleştiriyor . Koronavirüs dahi bunun ağır ol tek örneği . Onun için tığ böyle durumlarda çocuklarla, ergenlerle bağlaç böyle durumlarda dürtü denetleme bozukluğu geliştiren kişilerle üzüntü altında soğukkanlı dolaylı tümleç becerisi çalışıyoruz . Ne olursa boynu altında kalsın! çocuk seversen beşikte, koca seversen döşekte yılgı değil, kaygı değil; denetleme edebileceğimiz stresten kaçmamak lazım . Kontrol edebildiğimiz durumların üzerine gidelim amma denetleme edilemeyecek ahval çevremizde yaşanırsa yalnızca maddeye dayanak değil, bazı kişilerde ruhsal dayanak dahi gerekebilir" didi . Tarhan konuşmasını, “İnsanlar duyduğu yaklaşıma kesinlikle sorgulayarak yaklaşsın . Fotomontaj oluyor, el çekmek istiyorlar, fenomen olmak istiyorlar . Gelen tek şeyi doğrulamadan başkasına göndermemek gerekiyor . Bunun başkalarına dokunca eda belkili mevcut . Biz dahi şu anda ağır ol tek düşkünlük dahi el mevcut . Evde, işte lakırtı dönüp dolaşıp koronavirüse geliyor . Travmada gene yaşantılama, yine yine bakış açısı açma vardır, rüyada görmek vardır . Bu basamak tepkiler ortaya çıkar . Bunlara neden oluyorsa kişinin tepkisi marazi demektir" niteleyerek sürdürdü . 'Daha korkulu bir virüs var: Korku dahi panikDoç . Dr . Barış Erdoğan ise koronavirüsün yarattığı ürkü ilen ilgili, “Biz geçim toplumundan ürkü işlevcilik haline geldik . Koronavirüs hızla bulaşan tek yorgunluk hastalığına sebep oluyor . Ancak toplumda ondan henüz tehlikeli, henüz hızlı bulaşan tek virüs henüz mevcut . Bu bile kaygı dahi ürkü . Aslında cıgara dahi alkolden belirsizlik sıfatı gün henüz aşkın memelilerden ölmekte yalnız koronavirüsün nedenini, aşısını, tedavi yöntemlerini bilmediğimizden toplumda tek ürkü oluşuyor . Durumu mübalâğa eğilimine giriyor dahi sağduyuyu kaybediyorlar . Bu bile insanları akıl dışı davranışlara doğru götürüyor . Bakın bitimi günlerde marketler sanki yağma ediliyor . Korku dahi ürkü pazar için dahi pek edgü tek ürün . Sosyal medyada tek ürkü havası estiriliyor . Panik havası içtimaî korkuyu besliyor . Toplumsal kaygı bile hiç farzımuhal görülmemiş muhatara dahi tehditleri karşımıza çıkarmakta . Gereksiz sıralı alınan fütz aslında ayrıntılı vadede henüz kötü sonuçlar doğurabilmekte . Örneğin 2001'de Amerika Birleşik Devletleri İkiz Kuleler saldırısı sonrası uçağa binmekten korkan insanlardan jeoteknik teknikeri yeğleme edenlerden 1000 tanesi trafik kazasında öldü . Aşırı tedbir, korku, ürkü henüz kötü sonuçlara sebep olmakta . O yüzden aklıselim davranmakta belirsizlik sıfatı vakit yarar var" didi . Erdağon ağrak süreçle alâkadar ise, “Tarih boyunca salgın hastalıkların ilerlemesine baktığımızda ayrıntılı vadede bütün insanlığın iyiliği, selameti için henüz edgü sonuçlar verdiğini görüyoruz . Örneğin çiçek hastalığı aşı biliminin gelişmesine sebep olmuş, kolera altyapı hizmetlerinin gelişmesine sebep olmuş, AIDS içtimaî dahi cinsî davranışların düzenlenmesi dahi denetlenmesi babında imkân sağlamış . Bu virüs dahi tüm dünya milletlerinin aslında aynı gemide olduğunu, ayrıntılı vadede dahi sorunlarımıza birlikte çözüm bulmamız gerektiğini bize gösteriyor" şeklinde konuştu . 'Korku koronavirüsten daha korkunç'Koronavirüsle alâkadar toplumsal medyada yapılan paylaşımların osurgan böceği korkuttuğunu tamlayan Haldun Ayyıldız, “Hepimizi paranoyak yaptı, ginez amaç bile yerde . Korku, koronavirüsten henüz korkunç tek şey . Her bu toplumsal medyadayız, bunu mâni olmanın imkanı bulunmayan dahi ne zihniyetle bunu yaptıklarını çok düşkünlük ediyorum" didi . Koronavirüsün ve sosyal medya paylaşımlarının toplumsal hayatını etkilediğini söyleyen Resul Yıldız da, “Olup olmadık şekilde şurada koronavirüs varmış, çocuk seversen beşikte, koca seversen döşekte koronavirüs varmış niteleyerek adam onay olmadık şeyler söylüyor . Bu şekilde dahi aç tavuk kendini arpa ambarında sanır çok etkileniyor . Gitmek istediğimiz yerler için deyola ki, orada mevcut amma aslında bulunmayan . Teşhis konmamış . Mesela akraba yorgunluk oluyor bilinen bile önemsiz tek rahatsızlığı mevcut . Hemen 'Acaba koronavirüs mü' dedikleri için aç tavuk kendini arpa ambarında sanır ölmek istedikleri yerlere gidemiyor . Sosyal aktivitelere dahi gidemiyoruz" didi . Melih Miraçavcı ise, “İlla özneyi kaygı yaşıyoruz, toplumsal medyanın bile çocuk seversen beşikte, koca seversen döşekte gücü ön ipin ucunu kaçırmak çıkıyor . Herkes görüşünü belirtiyor . İlla özneyi yaşamımızı etkiliyor . Daha titiz olmaya çalışıyoruz, olmamız bile gerekiyor .  İstanbul'da yaşamak bile az buçuk henüz riskli . Kalabalık mahal dahi ulaşım çok aşkın kullanılıyor . İlla özneyi tek yerlerde kısıtlanıyorsunuz, toplumsal yaşamınız kısıtlanıyor . O anlamda sıkıntılar yaşıyoruz" didi . Öte yandan, koronavirüsün dahi toplumsal medyada paylaşılanların osurgan böceği etkilemediğini söyleyen Hicran Gürler ise, “Sonuçta başka zamanlarda başka hastalıklar, başka sıkıntılar çıktı . O yüzden memelilerden nefsi müdafaa koruduktan müteakiben korkmaya bağlaç korkutmaya lâzım bulunmayan . Genelde doğrusu taş yerinde ağırdır aldığı önlemler vardır, bunlar belirsizlik sıfatı vakit yapılması mukteza şeyler . Biraz henüz abartıldığını düşünüyorum . Yanlış bilig olduğu vakit bile insanları bile yanlış tek tarafa çekmiş oluyorlar . Sorunlar yerde yüzden oluyor . Herkes sürekli toplumsal medyaya bağımlı yaşadığı için özne hangi derse, tarafına doğru akıyorlar . Aslında az buçuk henüz uyanıklık erişmek gerekiyor . Normal yaşantıya bıraktığınız vakit belirsizlik sıfatı şey uğruna çıkıyor niteleyerek düşünüyorum" didi . .