Polen alerjisinden astıma… İklim değişikliği hastalıkları nasıl etkiliyor?

İnsan kaynaklı ameliyat sonucu renksiz emisyonları artıyor, sıcaklıklar yükseliyor . Mevsim döngüleri artık eskisi imişçesine değil . İklim değişikliğinin genişlik büyük sonucu hiç kuşkusuz sıcaklıklarda görülen artış . Ancak acı reçete, bununla sınırlı değil . Kuraklık, seller, kasırgalar imişçesine aşırı davranış olayları, umman dahi çokluk kuru seviyelerinde yükselme ilen sudaki hamız oranlarında artış, buzulların erimesi imişçesine etkenler tüm canlılar için ağır ol birer geçim . Küresel ısınmanın korkulu tek boyutu da, hastalıklar üzerinde gösterdiği etkileşim . Dünyanın dengesinin bozulmasıyla tüm ekosistemlerde görülen menfi etki, iç karartıcı tek tabloyu gözler önüne seriyor . İnsanoğlunun karşı karşıya olduğu yerde tablonun detaylarını Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Alerji ve İmmünoloji Hastalıkları Kliniği’nden Doç . Dr . Zeynep Çelebi Sözener açıklıyor . “Atmosferdeki rutubet tutulması, alerjenleri artırıyor”Türkiye Ulusal Alerji dahi Klinik İmmünoloji Derneği üyesi dahi çoban Doç . Dr . Sözener, ısının endüstri öncesi döneme göre 1,1 santigrat basamak seviyesinde henüz yüksek olduğunu belirtiyor . Bu durumun okyanusların ısınmasına, buzulların erimesine, çokluk seviyelerinin yükselmesine sebep olduğunu anlatıyor . Küresel ısınmanın alerjenlere alevlendirmek örneklerle açıklıyor:“Isının artması atmosferde rutubet tutulmasını bile yanında getiriyor . Bu hâl aile tozu akarı, küf mantarı, polenler imişçesine teneffüs yolu ilen alınan alerjenlerin atmosferde henüz yoğun bulunması ilen sonuçlanıyor . Özellikle Asya’da sanayileşmenin çok hızla gerçekleşmesi sonucunda şehirlerde aile tozu akarı duyarlılığında artış olduğu bildirilmiş . Çin’de 5 1000 486 parasız verisinin raporlandığı, 10 yıldan ayrıntılı süreli muta sağlayan tek bildiride, aile tozu akarının genişlik sık görülen duyargan haline geldiği vurgulanmış . Sonuç namına yerde alerjenlere duyarlı çoban hastalarda astım dahi alerjik rinit imişçesine teneffüs yolu hastalıklarının sıklığında dahi iştial sıklığında gittikçe artış olduğunu söyleyebiliriz . ”Bahar yumurtlama mevsimi uzadı, polenler arttıSıcaklıkların sezon normallerinin üzerinde seyretmesi albümin normalden henüz er tozlaşmasına, yerde hâl bile polenlerin çok henüz er görülmesine sebep oluyor . Havanın henüz er ısınması dahi henüz geç soğuması polen mevsimlerinin henüz öne gelmesine dahi henüz ayrıntılı sürmesine karada açıyor . “Polen alerjisi olanlarda çıkıntılı akıntısı, kaşıntı, hapşırık, çıkıntılı tıkanıklığı imişçesine alerjik rinit semptomların önceki yıllara göre henüz er başladığını, henüz şiddetli seyrettiğini dahi henüz ayrıntılı sürdüğünü görüyoruz” debba Doç . Dr . Sözener dahi yapılmış çalışmalardan bahsediyor:“Çok uluslu tek meta-analizde ölçüm yapılan bölgelerin yüzde 71’inde artmış alerjenik polen düzeyleri, yüzde 65’inde şayet uzamış polen yumurtlama mevsimi süresi saptanmış . 1995-2019 yılları arasında yapılan 25 yıllık tek çalışmada ise; font polen döneminin doğrusal tek eğilimle belirsizlik sıfatı yıl 1,7 gün öne geldiği, font polen dönemi süresinin yılda 1,3 gün uzadığı, mevsimlik alerjik rinit hastalarının karı doktor başvuru sıklığında yılda 0 . 01 kesme artış olduğu gösterilmiş . ”İklim değişikliğinin karada açtığı afetler, hastalıkları nasıl etkiliyor?Küresel ısınmaya bağlı aşırı davranış olayları bakiye sıklıklarla osurgan böceği gösteriyor . Günlerce bile haftalarca süren orman yangınlarında özellikle çok geniş yeşil alanlar bulunmayan oluyor özellikle dahi vahşi hayvanların yaşam alanları küle dönüyor . Bu yangınların memelilerden sağlığı üzerinde bıraktığı izleri şayet Doç . Dr . Zeynep Çelebi Sözener şöyle anlatıyor:“ABD’de 2017’deki Kaliforniya yangınlarında günlük 300’den aşkın teneffüs sistemi dahi kardiyovasküler sistemle ilişkili, astım ataklarıyla ilişkili sayrılarevi başvuruları bildirilmiş . Brezilya’dan bildirilen verilerde Amazon ormanı yangınlarında şayet davranış kirliliğine bağlı teneffüs şikayetleri ilen alâkadar sayrılarevi başvurularında yüzde 23’lük tek artış olduğu belirtilmiş . ”Yangınların dışında sağlığı menfi büyüleyici tek faktör dahi kayaların fırtınaları . Özellikle Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Pasifik bölgesi için ağır ol gözdağı oluşturuyor . Bu tozların içerisinde davranış kirliliğine karada açan partiküllü kirleticiler olduğu gibi, alerjenler dahi mikroplu partiküllerde bulunuyor . Sözener, “İran’da dahi ülkemizde yapılan çalışmaların sonuçları bize töz konsantrasyonlarının yüksek olduğu günlerde astım ataklarıyla sayrılarevi dahi derhal çatal başvurularının yüksek olduğunu dahi ölüm riskinin arttığını gösteriyor” debba . Küresel ısınmanın etkisiyle görülen şiddetli yağmurlar, fırtına ile birlikte olduğunda atmosferde bağcıklı polenler imişçesine alerjenler yağmur damlaları ilen hızlı tek şekilde sıralı çarpıyor . Beraberinde şimşek dahi gök gürültüsünün dahi etkisiyle işleybilim namına henüz küçük partiküllere parçalanıyor dahi püskürteç etkisiyle yine boşuna püsküren polen, kolaylıkla solunabiliyor . Bu bile polene duyarlı astım hastalarında astım ataklarını tetikleyebiliyor . Sözener yerde ağız kullanmak ‘fırtına astımı’ denildiğini belirtiyor dahi gene dünyadan tek örnek veriyor:“2016 yılında Avustralya Melbourne’de görülen fırtınada 30 vakit içerisinde teneffüs aracılığıyla ilişkili derhal başvurularında 6 kesme artış görülmüş dahi yerde başvuruların büyük çoğunluğunun alerjik rinit bağlaç astım yüzünden olduğu bildirilmiş . ”İklim değişikliği ile coğrafya değiştiren risklerDeğişen ülke şartlarının ekosistemleri etkilemesiyle farklı türlerin farklı coğrafyalarda görülmesi dahi olağan tek çözme aldı . “Sıcaklık artışları böceklerle, kenelerle, sineklerle bulaşan bazı hastalıkların bile artmasına, henüz önce görülmedikleri bölgelerde görülmelerine sebep oldu” tekbencilik Sözener ısı artışı, nem, görülen sel felaketleri ve kuraklık etkisinin böceklerin, sineklerin yaşam döngülerini dahi etkilediğine konuşma yapıyor . “Sıcaklık artışları böceklerle, kenelerle, sineklerle bulaşan bazı hastalıkların bile artmasına, henüz önce görülmedikleri bölgelerde görülmelerine sebep evet . Mesela ısı dahi rutubet artışına bağlı namına anofel cinsel sivrisinekler, artık ısındığı için, önceden yaşayamadıkları henüz soğuk çoban bölgelere göç ettiler dahi sıtma artık şimal bölgelerde görülmeye başladı . ”“Bu ahval onların çoğalmaları, yaşamaları için elverişli bağ gelişmesine sebep evet . Mesela ısı dahi rutubet artışına bağlı namına anofel cinsel sivrisinekler, artık ısındığı için, önceden yaşayamadıkları henüz soğuk çoban bölgelere göç ettiler dahi sıtma artık şimal bölgelerde görülmeye başladı . Tüm dünyada sarsıcı etkileşim fâtır Kovid 19’un yayılması dahi salgın oluşturmasında bile ülke değişikliğinin etkileri olabileceği üzerinde duruluyor . Bazı türlerin alışageldikleri coğrafyaların dışına göç etmeleri, vahşi hayvanların insanlarla dahi çiftlik hayvanları ilen henüz yakın değme etmesinin sonucu olduğu düşünülüyor . Ayrıca küresel ısınmaya bağlı namına polen konsantrasyonunun artmasının Kovid 19 enfeksiyonunun gelişmesini kolaylaştırabileceği, 31 ülkeden 130 yolda yapılan çalışmada polenin yoğun olduğu günlerde virüs ile enfekte husul oranlarının henüz yüksek olduğunun görülmesi sonucu gelecek sürülmüş merkezde . ” .